Vsepr Modeli Oluşturalım

VSEPR içerik açısından karışık görünebilir,ama uygulaması çok kolaydır.Vsepr modelini moleküller üzerinde uygulamak ve moleküler geometriye ulaşmak için,AXE methodu denilen bir yöntem uygulanır.

                         

Bu methoda göre ‘A’,merkez atomu-diğer atomların bağlandığı ortak atom- temsil eder.’X’ merkez atom ile diğer atomların arasındaki sigma bağ sayısını ifade eder.Birden fazla olan kovalent bağlar(çift,üçlü..) tek bir X ile gösterilir.E harfi merkez atom dışındaki eşleşmemiş elektron çiftini temsil eder.

Modellemenin daha iyi anlaşılması için,CO2 molekülünü inceleyelim:

Karbon atomu moleküldeki merkez atomdur,2 oksijen atomu ona bağlanmıştır.Yani A=C dur.Oksijen atomları karbonla 2 adet çift bağ yapmışlardır.Aralarında çift bağ olmasına karşın,1 oksijen ve 1 karbon arasındaki ortaklaşma tek X olarak alınmıştır.Buradan da X=2 eşitliği çıkarılır.Merkez atomda eşleşmemiş elektron çifti kalmamıştır.E=0 dır.Bu yöntem uygulandığında molekül şeklinin;

lineer olduğu görülür.Aralarındaki açı 180 derecedir.

A,X ve E harflerinin değişik kombinasyonlarıyla moleküller farklılık kazanır ve sınıflandırmaya tabi tutulabilir.Aşağıdaki tabloda bu sınıflandırmayı inceleyebilirsiniz.

Molekül Çeşidi	Şekil	Elektron dizilimi	Geometri	Örnekler
AX2E0	Linear			BeCl2, HgCl2, CO2
AX2E1	Bent			NO− 2, SO2, O3, CCl2
AX2E2	Bent			H2O, OF2
AX2E3	Linear			XeF2, I− 3, XeCl2
AX3E0	Düzlem Üçgen			BF3, CO2− 3, NO− 3, SO3
AX3E1	Üçgen Piramit			NH3, PCl3
AX3E2	T-Şekilli			ClF3, BrF3
AX4E0	Tetrahedral			CH4, PO3− 4, SO2− 4, ClO− 4, TiCl4, XeO4
AX4E1	Tahterevalli			SF4
AX4E2	Düzlem Kare			XeF4
AX5E0	Üçgen Bipiramit			PCl5
AX5E1	Kare Piramit			ClF5, BrF5, XeOF4
AX5E2	Düzlem Beşgen			XeF− 5
AX6E0	Kare Bipiramit			SF6, WCl6
AX6E1	Beşgen piramit			XeOF− 5, IOF2− 5
AX7E0	Beşgen Bipiramit			IF7
AX8E0	Kare Antiprizmatik			IF− 8, ZrF4− 8, ReF− 8
AX9E0	Şapkalı Kare Antiprizmatik			ReH2− 9