Vsepr Nedir?

Valanced Shell Electron Repulsion:VSEPR

    Değerlik kabuğu elektron çifti itmesi anlamına gelen vsepr; değerlik elektronlarının bir veya birkaç merkezi atom arasındaki bağlarla olan etkileşimini tahmin eden teoridir.'Vesper' diye de anılır.Vsepr kısaca molekül geometrisinde değerlik elektronlarının etkisini göz önünde bulundurmaktır. 

  Bu teoriyle birlikte atom geometrisi ve dolayısıyla molekül şekli belirlenebilir.Molekül şekli,molekülün kimyasal ve fiziksel özelliklerini belirlediğinden dolayı önemlidir.Bu da vsepr teorisini özel bir konuma getirir.

  Atom + yüklü protonlara ve - yüklü elektronlara sahiptir.Atomun diğer atomlarla yaptığı bağa katılmayan elektron çiftleri,bağa katılan elektron çiftleri ile statik etkileşim içine girerler.Bu da elektronların birbirlerinden en uzak olacak şekilde yerleşmelerine neden olur.

   Elektronların bu şekilde etkileşimi aralarındaki açıyı da etkiler.Molekülün bağ açıları bağa katılmamış elektron çifti 
arttıkça azalır.

  

 Şekilde de görüldüğü gibi son yörüngedeki elektron sayısına ve merkez atoma bakarak moleküllerin geometrileri hakkında bir tahmin yürütülebilir.Buna göre molekül;

• Son yörüngede 2 elektron çifti bulunması halinde;Lineer Geometri,
• Son yörüngede 3 elektron çifti bulunması halinde;Üçgen Düzlemsel,
• Son yörüngede 4 elektron çifti bulunması halinde;Düzgün Dörtyüzlü,
• Son yörüngede 5 elektron çifti bulunması halinde;Üçgen Bipiramidal,
• Son yörüngede 6 elektron çifti bulunması halinde;Düzgün Sekizyüzlü

şekillerine sahip olur. 

                                                     










Sonuç olarak;

1. Bağa katılmamış elektron çiftleri bağa katılanlar kadar önemlidir.
2. Bağ yapmamış elektron çiftlerinin itme gücü bağ yapmışlarınkinden yüksektir.
3. Molekülün bağ açıları bağ yapmamış elektron çifti arttıkça azalır.
4. Bağ yapmamış elektronlar bağ yapısına katılmış elektronlardan daha fazla yer kaplarlar.